نحوه مصون سازی انسان به زهر
بعد از خوردن نیش درد آن احساس می شود و باید نیش را از پوست خارج نمود. نیش را باید با نوک ناخن از محل زخم در خلاف جهت بدن خارج نمود. سپس بالای محل گزش را بست تا از انتشار بیشتر زهر در جریان خون جلوگیری گردد و در محل گزش مقداری یخ یا کیسه یخ قرار داد.
برای افرادی که فوق العاده حساس شناخته شده اند از کیت های حاوی آنتی هیستامین و اپینفرین استفاده می گردد.
دو روش اساسی برای درمان افراد حساس وجود دارد:
روش درمان شمیایی Chemotherapy :
مهم ترین داروئی که به کار برده می شود اپی نفرین Epinephrine است که موثر بوده و سریعا تاثیر می گذارد. در افرادی که در معرض مرگ قرار دارند تزریق وریدی زیر نظر پزشک انجام می شود. ولی در افرادی که خطر آنها کمتر است تزریق عضلانی است. داروی بعدی آنتی هیستامین است که در واقع رقیب هیستامین در چسبیدن به غشاء سلولی است ولی اثر آن خیلی کند است در حالت بحرانی نمی تواند جان بیمار را نجات دهد.
داروی Na-Chromoglycate یا Intal این دارو تاثیر هیستامین را خنثی می کند ولی قدرت آن از آنتی هیستامین بیشتر است. داروی Solbutamol در خنثی سازی علائم موثر است.
برای برطرف کردن تظاهرات حاد آلرژیک از قبیل ارتیم، کورک و خارش شدید تزریق زیر جلدی آدرنالین یا اپی نفرین یا تزریق وریدی دیفن هیدرامین یا محلول خوراکی پرومتازین توصیه شده است. برای پیشگیری از ادم ریوی تزریق داخل وریدی آمینو فیلین مفید است. برای معالجه حالت شوک اکسیژن درمانی مقید است و برای درمان کلابس هیدروکورتیزون استفاده می شود.
برای معالجه کهیر تجویز آنتی هیستامین یا آفدرین زیر زبانی تجویز می شود. سولفات ایزوپروتالین زیر زبانی بریا اشخاص حساس داروی خوبی است. کمپرس آب یخ آدم ناحیه نیش خورده را کاهش می دهد. پرمنگنات و آب ژاول برای خنثی کردن محل گزش و پماد پرومتازین بریا آرام کردن درد ناشی از گزش مفید است.
روش مصون سازی Imunotherapy :
یک راه اساسی و مهم در درمان افراد حساس مصون سازی است. برای این کار شخص باید دردهای بسیار جزئی از زهر زنبورعسل را دریافت کند این تزریق باعث می شود که بدن شخص حساس تدریجا مقداری ایمنو گلوبین می سازد و در خون وارد می کند و او را در برابر زهر مصون می کند. تزریق زهر با دز پائین یابد زیر نظر پزشک انجام شود و آنقدر ادامه می کند تا ایمنی پیدا کندو توصیه می شود که زهرخالص برای این کار استفاده می شود. در بعضی از کشورها عصاره کل بدن زنبور را می گیرد و تزریق می کنند که این عصاره دو خطر به همراه دار د :
• مقدار زهر موجود در عصاره بدن خیلی پائین است و ممکن است نتواند ایمنوگلوبین کافی تولید کند.
• در عصاره ممکن است پروتئین دیگری وجود داشته باشد که حساسیت جدیدی به وجود آورد.